Wykorzenieni - Ania Borzobohaty, Jerzy Budziszewski, Karl Stengel

Wykorzenieni. Ania Borzobohaty, Jerzy Budziszewski, Karl Stengel.

Wystawa obejmuje obrazy, rzeźby, reliefy i prace na papierze Ani Borzobohaty, Jerzego Budziszewskiego oraz Karela Stengla – trójki artystów od kilku lat będących w orbicie zainteresowań i programu Galerii Le Guern.

Abstrakcja fascynuje artystów wizualnych od ponad stu lat a jej potencjał w zderzeniu z figuracją wydaje się bezgraniczny. Ma to przełożenie na wciąż nowe formy prac wykorzystujących język sztuki nieprzedstawieniowej, pozbawionej bezpośrednich odniesień do szeroko rozumianej rzeczywistości. Droga do abstrakcji prowadzi zwykle przez meandry zmagania się twórców ze sztuką figuratywną. Jest wynikiem długich i uważnych poszukiwań do których artyści muszą dojrzeć, jeśli decydują się na odejście od naśladowania natury. Metoda posługiwania się konstelacją barw i kształtów, często radykalnie zredukowanych do prostych gestów czy decyzji, jest tylko pozornie łatwa. W istocie rzeczy tworzenie tego rodzaju sztuki wymaga koncepcyjnego i zmaterializowanego dociekania — zarówno na płaszczyźnie teorii i praktyki – mierzenia się z własną wyobraźnią i mimetycznymi obciążeniami.

Ania Borzobohaty, Jerzy Budziszewski i Karl Stengel – twórcy z różnych pokoleń i środowisk artystycznych, ukształtowani przez odmienne kultury i tradycje, konsekwentnie poświęcili swoje zainteresowania sztuce abstrakcyjnej. Choć ich sztuka jest diametralnie różna wobec siebie, Borzobohaty, Budziszewskiego i Stengla wiele łączy. Przede wszystkim są to doświadczenia migracji, oraz wpisana w życie artystów przynależność do kilku miejsc i kontekstów kulturowych, a także niestrudzone zgłębianie odrębnego języka abstrakcji. Poszukiwanie tożsamości kulturowej i własnego miejsca w świecie idzie u nich w parze z próbą znalezienia indywidualnych postaw na polu sztuki, co wszyscy troje z sukcesem demonstrują w swej twórczości. Abstrakcja w ich wydaniu jawi się jako wolność, nieskrępowana konkretną czasoprzestrzenią, dlatego niejako pozbawiona odniesień i definicji do sztuki aktualnej i dziedzictwa kultury. W konsekwencji ich dzieło, wykorzystujące uniwersalne a przez to, sytuujące się ponad różnymi podziałami kody abstrakcji, z trudem można umiejscowić w konkretnym miejscu i czasie. Z jednej strony przynależy ono do międzynarodowego słownika sztuki XX i XXI wieku, z drugiej strony, może być postrzegane jako całkowicie osobne, wykorzenione z obu porządków i kontekstów geografii artystycznej.

Ania Borzobohaty urodziła się w 1972 roku w Paryżu, mieszka i pracuje w Krakowie, Paryżu i Caracas. Po uzyskaniu dyplomu na Sorbonie w Paryżu, studiowała na Uniwersytecie Sztuk Pięknych w Granadzie oraz w Akademii Sztuk Pięknych w Warszawie. Tworzy rzeźby i trójwymiarowe ścienne kompozycje o geometrycznych formach i mocnych kolorach, w których wykorzystuje efekty optycznej iluzji. Prace Borzobohaty często projektowane są do konkretnych miejsc, pomyślane jako rzeźby w przestrzeni publicznej. Kompozycje artystki są grą z percepcją wzrokową widzów a zarazem granic wyobraźni przestrzennej.

Jerzy Budziszewski (Joshua Ben-Or) ur. 1950 w miejscowości Zawisty Nadbużne na Podlasiu, zm. w Paryżu w 2006 roku. Tworzył obrazy, rzeźby, reliefy i prace w technikach graficznych operujące geometryczną formą. Zajmował się również fotografią. Po studiach w warszawskiej Akademii Sztuk Pięknych uczestniczył w życiu artystycznym lat 70 i 80. w Polsce. Budziszewski od początku swojej kariery fascynował się konstruktywizmem, w szczególności twórczością Henryka Stażewskiego, a także pracami Kazimierza Malewicza, co miało również wpływ na jego dojrzałą twórczość. Po koniec lat 80. Wyemigrował do Izreala, a następnie w latach 90. do Nowego Jorku. Zarówno w USA, Izraelu oraz innych krajach prezentował prace na wystawach indywidualnych i grupowych, jednocześnie utrzymując kontakt z polską sceną artystyczną.

Karl Stengel urodził się w 1925 roku w Nowym Sadzie (obecnie Serbia). Zmarł w 2017 roku w Toskanii. Tworzył obrazy i prace na papierze łącząc techniki malarskie i rysunkowe. Studiował w Akademii Sztuki i Rzemiosła w Budapeszcie, a następnie w Akademie der Bildenden Künste w Monachium. Przez większość dorosłego życia mieszkał i pracował w Niemczech, a pod koniec, również we Włoszech. Od końca lat 70. tworzył głównie abstrakcje operujące mocnymi kolorami i ekspresją malarskiego gestu. Często w centrum kompozycji umieszczał sylwetę postaci człowieka. W pracach Stengla widać inspiracje muzyczne, szczególnie jego prace na papierze mogą być odczytywane jako partytury.

Specjalne podziękowania dla Yoli Schabenbeck-Ebers, Camilli Paul-Stengel, Heleny Róży Brus i Tadeusza Rolke